Rusya
Asya’nın kuzeyinde Kuzey Pasifik Okyanusu ve Avrupa arasında Kuzey Buz Denizi’ne uzanan ülke, 14 ülkeyle sınır komşusudur. Ülkedeki Ural Dağları’nın batısında bulunan alan Avrupa kıtası içinde sayılmaktadır. Nüfusun etnik dağılımı, %77.7 Rus, %3.7 Tatar, %1.4 Ukraynalı, % 1.1 Başkurt, %1 Çuvaş, %1 Çeçen, %13 diğerleri şeklindedir.
Tarihsel ve siyasi açıdan bakıldığında Rusya, İslam’a ve Müslümanlara karşı en büyük zulümleri uygulayan devletlerden biri olarak öne çıkmaktadır. Çarlık Rusyası döneminden bu yana Rusya, Kırım’dan Kafkasya’ya, Maveraünnehir’den Orta Asya steplerine kadar çok geniş bir coğrafyada Müslümanlara uyguladığı soykırım, katliam, zorunlu sürgün ve asimilasyon politikaları uygulamıştır. Söz konusu coğrafyada yaşayan milyonlarca insan yüzlerce yıldır Rus zulmüne maruz kalmış, hayatlarını kaybetmiş, vatanlarını terk etmek zorunda kalmış, asimile edilerek dinî ve kültürel değerlerinden uzaklaştırılmıştır.
Bugün Rusya, halkı ve yönetimi Müslüman olmayan ülkeler içerisinde oransal ve rakamsal olarak en yüksek sayıda Müslümanı barındıran ülkelerden biri konumundadır. Öyle ki ülkedeki Müslümanların sayısı 20 milyona yakındır ve Müslümanların ülke nüfusuna oranı ise %15 civarındadır. Ülkedeki Müslümanların önemli bir bölümü özerk bölgelerde yaşam sürmektedir. Başkent Moskova’da ise 2 milyon kadar Müslüman bulunduğu tahmin edilmektedir.
Rus toplumundaki İslamofobik tutum oldukça yüksek düzeydedir. Uygulanan küresel manipülasyonların da etkisiyle İslam’ı terör ve şiddetle özdeşleştiren yaklaşımın Rusya’da da oldukça yaygın olduğu söylenebilir. Ancak buna karşın son yıllarda ülkede İslamiyet’e yönelimin giderek arttığı gözlemlenmektedir. Özellikle Sovyetler Birliği döneminde uygulanan politikalarla halkın içine düştüğü manevî boşluğun bunda payı büyüktür.
Öte yandan Putin yönetiminin de siyasî düzlemde İslam’a karşı son yıllarda ılımlı bir politika izlediği, bu yolla ülkesindeki Müslüman nüfusu kontrol etmeyi hedeflediği görülmektedir. 2015 yılında Avrupa’nın en büyük camisi konumundaki Moskova Merkez Cami’nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da katılımıyla açılması, Tataristan ve Çeçenistan gibi özerk bölgelerde İslami eğitime destek verilmesi gibi gelişmeler bu yaklaşımın bir yansıması olarak öne çıkmaktadır.
