POLONYA
Polonya veya resmi adıyla Polonya Cumhuriyeti, Batıda Almanya, Güneyde Çek Cumhuriyeti ve Slovakya, Doğuda Ukrayna, Belarus, Kuzeyde Baltık Denizi, Kaliningrad bölgesi (Rusya hariç) ve Litvanya ile sınırlanan orta Avrupa'da bulunan bir ülkedir. Polonya'nın toplam alanı 312.679 kilometrekaredir (120.726 mil kare), bu da onu dünyanın 69. en büyüğü ve Avrupa'nın 9. en büyük ülkesi yapmaktadır. 38.500.000'den fazla nüfusu olan Polonya, dünyanın en kalabalık 34. ülkesi, Avrupa Birliği'nin altıncı en kalabalık üyesi ve Avrupa Birliği'nin en kalabalık komünizm sonrası üyesidir. Polonya, on altı idari bölüme ayrılmış üniter bir devlettir.
Polonya coğrafyası ile İslamiyet’in ilk teması 13. yüzyıldaki Moğol istilaları esnasında gerçekleşmiş fakat bu karşılaşma karşılıklı bir etkileşime dönüşmemiştir. 14. yüzyılda bölgeye gelen ve o tarihten itibaren bu topraklardaki varlıklarını sürdüren Lipka Tatarları, Polonya’nın İslamiyet ve Müslümanlarla ilk esaslı irtibatı kabul edilebilir. Tatarlar bu coğrafyaya gelişlerini takip eden ilk birkaç yüzyılda büyük bir uyum sorunu yaşamadıkları gibi, dinlerini ve dillerini de koruyabilmişlerdir. Ancak 16. yüzyılın sonlarından itibaren Katolik yönetimlerin baskıcı politikaları sebebiyle Müslüman halk sıkıntı yaşamış, bu durum Osmanlı Devleti’nin de tepkisini çekmiştir. Lipka Tatarları 17 ve 18. yüzyıllardaki iki farklı göç dalgası ile Osmanlı topraklarına göç etmişlerse de bir bölümü günümüzde hâlen Polonya, Litvanya ve Belarus’ta varlıklarını sürdürmektedir. Özellikle 18. yüzyılın sonlarında Polonya’nın dağılması ve Müslümanların yaşadığı bölgelerin Rusya’nın hâkimiyeti altına girmesi, göç hareketlerini hızlandırmış, Osmanlı Devleti’nin yanı sıra Avrupa’nın ve daha sonra ABD’nin çeşitli bölgelerine göçler gerçekleşmiştir.
Polonya’nın 1. Dünya Savaşı sonrasında yeniden bağımsızlığını kazanmasıyla ülkedeki Müslümanlar da toparlanma sürecine girmiş, 1923’te Varşova Müslümanlar Birliği kurulmuştur. 1925’te gerçekleştirilen kongre ile Müslümanlar ilk müftüsünü seçmiştir. Takip eden yıllarda Müslümanlar tarafından yürütülen tüm olumlu çalışmalar 2. Dünya Savaşı ile akamete uğramış ve derin yara almıştır. Soğuk Savaş yıllarında Sovyetler Birliği kontrolündeki diğer ülkeler gibi Polonya’daki Müslümanlar da sıkıntılı bir süreçten geçmiştir. Soğuk Savaş’ın sona ermesi ve ülkenin Rusya’nın kontrolünden kurtulmasıyla birlikte 1980’lerin sonlarından itibaren Polonya Müslümanları yeniden kurumsal çalışmalarına hız vermiştir. Devlet yönetimi, başat Avrupa ülkelerine kıyasla ülkedeki Müslümanlara karşı daha ılımlı politikalar yürütmektedir. Günümüzde Polonya’daki Müslümanların sayısı tam olarak bilinmemekle birlikte ülkedeki İslami kuruluşlara göre bu sayı 30.000 civarındadır.
